EDEBİYAT DERGİSİ GÜNLERİ
Akif inan, 1969’da deneme ve oyun yazarı Nuri Pakdil’in öncülüğünde çıkan Edebiyat dergisinin kurucuları arasında yer alır. Bu derginin isim babası kendisidir. Diğer arkadaşları Maraş lisesinde beraber oldukları Alaeddin ve Rasim Özdenören kardeşler ile Erdem Bayazıt’ın. (Cahit Zarifoğlu bu tarihlerde Ankara’da olmadığından Edebiyat dergisinin kurucuları arasında yer almamıştır).
Edebiyatımızda Yeni İslamcı Akım’ın kümelendiği bir dergi olarak tanımlanan Edebiyat, 1980’e kadar çeşitli aralıklarla yayınlandı. Geleneklerimize ve yerli kültürümüze bağlı olarak İslâmi dünya görüşünün edebiyatının yapıldığı bir dergi görünümünü sonuna kadar sürdürdü. Bu derginin başyazarı Nuri Pakdil’dir. Edebiyat dergisi ve Nuri Pakdil ile ilgili görüşlerini M. Akif inan’ın notlarından izleyelim;
” Üniversite giriş sınavları için İstanbul’a gelmiştim. Bir kaç ay kadar kaldığım İstanbul’da sosyal faaliyetleri de izlemeye çalışıyorum. Bir gün Nurettin Topçu’nun konferansında E. Beyazıt’la karşılaştım. Pakdil, Bayazıt daha bir kaç kişi de olacak, şehir otobüsüne binerek bir yerlere gidiyoruz. Pakdil hararetle bana Erdem’le görüşmemi sürdürmemi tavsiye ediyordu. O gün Pakdil’le her konuda birlikteliğimiz için kavilleştik, ahitleştik. Aradan bir yıl geçti. Ankara’da üniversite öğrencisiyim. Aynı zamanda Salih Özcan’ın çıkardığı Hilâl dergi ve yayınevini yönetiyorum. Pakdil askere gitmek üzere Ankara’da. Bir süre beraber olduk. Bitlis’e gitti. Bitlis’ten bana mektuplar yazdı. Dergi ve kitaplarımızdan istedi. Askerlik dönüşü bir süre İstanbul’da kaldı. Yeni istiklal gazetesini yönetti. 1963’te avukatlık stajını yapmak üzere Ankara’ya yerleşti. Nişanlanmıştı. Her gün beraberdik. Arada bir İstanbul’a, Maraş’a gidip geliyordu. Staj sonrası Enerji Bakanlığında hukuk müşaviri olarak 30 lira yevmiyeyle göreve başladı. Memuriyeti Fethi Gemuhluoğlu bulmuştu. Bir süre sonra askerlik dönüşü Erdem Bayazıt da Ankara’ya yerleşti, İstanbul Hukuk Fakültesini yarıda bırakmıştı. Ankara’da DTCF Edebiyat bölümüne öğrenci oldu. MEB’ da da memur olmuştu. Daha sonra R. Özdenören Ankara’ya gelip yerleşti. DPT’ye uzman yardımcısı oldu. Pakdil de DPT’de uzmandı. Ben Türk Ocaklarında çalışıyordum. Türk Ocağı binası buluşma yerimiz olmuştu. Ocağın üst katındaki daire aynı zamanda lojmanımızdı. Bu daireyi bir süre Pakdil’le paylaştık. Yıllar akıp gitti. Bizler, Pakdil, Erdem, Rasim her gün beraberdik. Teftişte olmadığı günler Hasan ve bilhassa Fethi ağabey, bazen Nazif, Bahri. Zaman zaman Zübeyir Yetik. Veİstanbul’dan Nihat Armağan. Akşamlan ya Türk Ocağındayız, ya Fethi Ağabeyin Saraçoğlu mahallesindeki lojmanında, ya Gençlik Parkındaki “Söğüt” adını verdiğimiz çay bahçesinde, ya bir pastane veya otel lobisinde. Bazen Hacı Bayram’da bir kahvede. Fethi Ağabey varken baş konuşmacı oydu. Siyasetten sanata, tasavvuftan Pakdil’in nişan işine değin çok geniş bir konuşma alanımız vardı.”
Mehmet Akif inan, cemiyetçi kimliği ve sosyal olaylarla yakın ilgisi yüzünden 1962 yılında kaydolduğu fakülteyi 1971-1972 ders yılının yaz döneminde bitirerek Türk Dili ve Edebiyatı Lisans diplomasını alır (30.10.1972, diploma no: 9493]. Tamamlayıcı dersleri Arapça ve Farsça’dır. Aynı yıl Uşak İmam Hatip Lisesi Türkçe ve Edebiyat öğretmenliğine atanır. Burada üç yıllık öğretmenliği sırasında yüzlerce öğrenci yetiştirerek Türk Dili ve Edebiyatını, özellikle şiir sanatını onlara sevdirir. 1975 yılında kısa dönem askerliğe alınır (15 Temmuz-31 Ekim 1975). Askerliğini İzmir Bornova’da 57. Er Eğitim Tugayı’nda yapar. Bu kısa askerlik döneminde devrin önemli şair, yazar, sanat ve siyaset adamlarıyla birlikte olur.
MAVERA DERGİSİ GÜNLERİ
Askerlik dönüşü, ilk sayısı aralık 1976’da yayınlanan Mavera adlı aylık edebiyat dergisinin kurucuları arasında yer alır. Bu derginin kurucuları ve sürekli yazarları, İnan’ın Maraş lisesinde iken tanıştığı ve birlikte edebiyat yaptıkları kadim arkadaş ve dostlarıdır. Kurucu kadroda bulunan şair ve yazarlar daha önce Büyük Doğu, Diriliş ve Edebiyat gibi dergilerde yazmışlardı. Kurucu kadroda yer alan şair ve yazarlar daha sonra şair Cahit Zorifoğlu’nun bir şiir kitabına ad olacaklardı “Yedi Güzel Adam” diye. Bu yedi güzel adamın altısı şair, hikayeci ve yazardır. Kurucu altı kişi şu isimlerden oluşmaktadır: Erdem Bayazıt, Ersin Gürdoğan, M. Akif inan, Aleaddin Özdenören, Rasim Özdenören, Cahit Zarifoğlu. Yedincisi ise yazar olmayıp ancak sözü, saatlerce konuşsa bile dinlenebilen, dönemin en önemli sohbetçisi diye bilinen Hasan Seyithanoğlu’dur. Mavera dergisi çıkış sebebini, Rasim Özdenören’in kaleme aldığı bir mektupla kamuoyuna duyurdu. Bu mektup derginin l. sayısında yer aldı. Derginin çıkış nedeni söyle özetleniyordu: “Mavera, bir yaşama biçimi halinde öz uygarlığımızı yeniden yürürlüğe koyma davasını güdenlerin edebiyat alanındaki bir buluşma yeridir.”
Bu dergide, edebiyat ve medeniyet arasında sürekli bir ilgi kurulmaya çalışıldı ve bu doğrultudaki fikriyatın gelişmesi için yazılar yayımlandı. Nitekim M. Akif inan, edebiyat ve medeniyet üzerine yayınladığı denemelerini Edebiyat dergisi yayınları arasında daha önce kitap olarak neşretmişti 1972). Mavera dergisi, 163 sayı (14 cilt) yayınlandıktan sonra 1990’da kapandı. Kendi sahasında en uzun ömürlü bir sanat ve edebiyat dergisi olarak Türk edebiyat tarihinde yerini aldı. Mehmet Akif inan, 1977’den itibaren Yeni Devir ve Milli Gazete’de Akif Reha, Mehmet Reha imzasıyla günlük fikir ve sanat yazıları yazdı. M. Akif inan kendi isminden başka yazılarında şu takma isimleri kullandı: Mehmet Reha, Müslimoğlu, Mithat Mirzaali.
l 977’den 1980’e kadar Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü’nde Türkçe Edebiyat öğretmenliği yaptı. Daha sonra Ankara Fen Lisesi öğretmenliğine atandı. Vefatına kadar bu lisede öğretmenlik yaptı.
Akif İnan’ın konferansçılığı, hayatı boyunca devam etti. Yurdun bütün yörelerinde kültürel, sanatsal ve fikri konferanslar verdi, l Nisan 1979 yılında Adapazarı’nda düzenlenen bir mitingde yaptığı konuşmadan ötürü 16 Nisan 1979 günü gözaltına alınarak geceyi Ankara Emniyet Müdürlüğü’nde geçirdi. Ertesi gün tutuklama emrini veren Adapazarı Cumhuriyet Savcılığı’nca ifadesi alınmak üzere Adapazarı’na sevk edildi. Hakkında mahkemece verilmiş bir tutuklama kararı olmadığı anlaşılınca serbest bırakıldı.
1982 yılında kısa adı KASD olan Kayseri Sanatçılar Derneği tarafından verilen Kasd Deneme Ödülü’nü aldı. 1995’te Türkmenistan’ın başkenti Aşkabat’ta yapılan Türkçe’nin üçüncü uluslararası şiir şöleninde kendisine Türkmenistan’ın ünlü şairi Mahdum Kulu Şiir Ödülü verildi. 1980 yılında hac farizasını yerine getirdi. Bir süre Kanal 7 televizyonunda haftalık kültür ve sanat programlan yaptı (1998)
Yeni İslami Şiir Akımı içinde yer alan M. Akif inan, yazı hayatına lise sıralarında başlamasına rağmen 1970’ten sonra eserler vermeye başladı. Edebiyat dergisinde yayınladığı yazılar ve yazdığı şiirleriyle tanınarak Türk şiir dünyasında yerini aldı. Eski Osmanlı şiiriyle çağdaş bir bağ kurmaya yönelen yeni bir sanat nazariyesini tartışan yazıları ve bunun örneklerini teşkil eden şiirleri ile dikkatleri üstüne çekti. O yıllar sanat çevrelerinde ‘Gelenekten Yararlanma , ‘Divan Şiirinden Yararlanma’ gibi tartışmaların yapıldığı yıllardı. Bu konu etrafında İnan’ın yazdığı yazılarda; Divan şiiri ile ilgi kurmanın ve ondan çağdaş şiirimize yeni açılımlar getirmek, modern çağrışımlar taşımanın sağlanabilmesi için, eski edebiyatımızın dayandığı medeniyet dünyası ile de yeniden bağ kurmanın gerekliliği savunuldu. Divan edebiyatı, İslam medeniyetinin bir ürünüydü. O medeniyeti tanımadan, Divan şiirini gereği gibi kavramanın, onun tadına varmanın mümkün olmadığı vurgulanıyordu. ilk eseri Edebiyat ve Medeniyet Üzerine 1972’de, ilk şiir kitabı olan Hicret İ974’te yayınlandı. Eğitim Enstitüleri için yazdığı ders kitabı Yeni Türk Edebiyatı (Oktay Çağlar ile birlikte) 1977’de, denemelerini içeren Din ve Uygarlık kitabı 1985’te ve son şiir kitabı Tenha Sözler 1991’de yayınlandı. Yayına hazır en az on kitabı daha vardır. Kendisinin vasiyeti üzerine ailesi tarafından bu kitaplar yayına hazırlanmaktadır. Vefatından önce hakkında yapılmış iki tane de fakülte bitirme tezi vardır.
Son Yorumlar